دانشنامه قطعات گیربکس اتوماتیک

گیربکس اتوماتیک یکی از پیچیده‌ترین و دقیق‌ترین بخش‌های خودروست که از صدها قطعه ریز و درشت تشکیل شده. در این دانشنامه تلاش کردیم همه‌ی این قطعات رو معرفی کنیم. با کلیک روی هر قطعه، می‌تونید توضیح ساده و کاملی درباره‌ی نقش اون در عملکرد گیربکس، نشونه‌های خرابی و روش‌های تعمیر یا تعویضش بخونید.

هدف ما اینه که هر کسی، حتی بدون دانش فنی، بتونه با مطالعه این بخش با دنیای پیچیده گیربکس آشنا بشه و در زمان بروز مشکل، آگاهانه‌تر تصمیم بگیره. اگر به شناخت بهتر عملکرد گیربکس اتوماتیک و اجزای اون علاقه‌مندید، این بخش می‌تونه بهترین راهنما برای شما باشه.

 

پوسته گیربکس اتوماتیک چیست؟

پوسته گیربکس (Transmission Case) رو میشه مثل «خانه‌ی اصلی» تمام قطعات گیربکس دونست. تمام اجزای داخلی گیربکس، از شفت‌ها گرفته تا کلاچ‌ها، باندها و چرخ‌دنده‌ها، داخل همین پوسته قرار می‌گیرن و به نوعی این قطعه نقش نگهدارنده و محافظ رو ایفا می‌کنه.

پوسته معمولاً از آلومینیوم یا آلیاژهای سبک و مقاوم ساخته میشه تا هم وزن خودرو بالا نره و هم بتونه در برابر فشار و حرارت بالای داخل گیربکس دوام بیاره.

از مشکلاتی که ممکنه برای پوسته گیربکس پیش بیاد میشه به ترک‌خوردگی، شکستگی یا نشتی روغن از درزها اشاره کرد. هرچند این اتفاق‌ها زیاد رایج نیست، اما اگر بیفته، می‌تونه عملکرد کل گیربکس رو مختل کنه.

تورک کانورتر چیست؟(Torque converter)

تصور کن داری با یک ماشین دنده‌ای رانندگی می‌کنی. وقتی می‌خوای حرکت کنی یا بایستی، مجبوری کلاچ بگیری تا موتور خاموش نشه. در گیربکس‌های اتوماتیک، خبری از کلاچ نیست! اینجاست که تورک کانورتر وارد عمل میشه.

تورک کانورتر یک قطعه گرد و بسته‌ست که بین موتور و گیربکس قرار می‌گیره و وظیفه‌ش اینه که:

1. نیروی موتور رو به نرمی به گیربکس منتقل کنه.

2. اجازه بده وقتی ماشین وایستاده، موتور همچنان روشن بمونه.

3. در زمان نیاز (مثل شتاب گرفتن)، قدرت موتور رو تقویت کنه و به گیربکس بده.

این قطعه از چند جزء اصلی ساخته شده:

• پمپ (Impeller)

• توربین (Turbine)

• استاتور (Stator)

وقتی خودرو متوقفه: پمپ می‌چرخه اما توربین آزادتر می‌چرخه، بنابراین ماشین حرکت نمی‌کنه ولی موتور هم خاموش نمیشه.

وقتی پدال گاز رو فشار میدی: جریان روغن قوی‌تر میشه، توربین سریع‌تر می‌چرخه و قدرت بیشتری به گیربکس منتقل میشه.

موقع شتاب شدید: استاتور وارد بازی میشه و نیروی بیشتری منتقل میشه؛ به همین دلیل بهش میگن (مبدل گشتاور)، چون می‌تونه گشتاور موتور رو چند برابر کنه.

خلاصه اینکه ، تورک کانورتر در گیربکس اتوماتیک مثل یک کلاچ هوشمند عمل می‌کنه؛ هم ماشین رو نرم حرکت میده، هم جلوی خاموش شدن موتور رو می‌گیره، و هم در مواقع لازم قدرت بیشتری به چرخ‌ها می‌رسونه.

👉 مطالعه مقاله کامل درباره تورک کانورتر

کامپیوتر گیربکس (TCU) چیست؟

کامپیوتر گیربکس یا همون TCU یه جعبه‌ی الکترونیکی کوچیکه که کارش کنترل کردن عملکرد گیربکس اتوماتیکه.
این قطعه مثل یه مغز هوشمند، دائم حواسش به سرعت ماشین، فشار گاز و شرایط رانندگی هست تا تصمیم بگیره چه زمانی و چطور دنده عوض بشه.

وقتی پات رو بیشتر روی گاز فشار می‌دی، TCU به گیربکس دستور می‌ده که قدرت بیشتری بده. وقتی آروم‌تر حرکت می‌کنی، می‌گه سبک‌تر کار کن تا مصرف بنزین کمتر بشه.

اگر این قطعه درست کار نکنه، گیربکس از فرمان‌ها سر در نمیاره؛ممکنه دنده‌ها اشتباه عوض بشن، ماشین تقه بزنه یا حتی چراغ خطای گیربکس روشن بشه.

به زبان ساده، کامپیوتر گیربکس مثل مغز فرمانده‌ی گیربکسه که تصمیم می‌گیره ماشین چطور و با چه قدرتی حرکت کنه تا رانندگی نرم و دقیق باشه.

👉 مطالعه مقاله کامل درباره کامپیوتر گیربکس اتوماتیک (TCU)

درپوش انتهایی گیربکس اتوماتیک (Extension Housing)

درپوش انتهایی یا همون اکستنشن هاوزینگ، قطعه‌ایه که در انتهای پوسته گیربکس نصب میشه و شفت خروجی از داخل اون عبور می‌کنه. میشه گفت این بخش، آخرین قسمت بدنه گیربکس قبل از اتصال به میل‌گاردان یا دیفرانسیل هست.

این قطعه دو وظیفه اصلی داره:

1. نگهداری و محافظت از شفت خروجی و بلبرینگ‌های اون.

2. ایجاد آب‌بندی مناسب تا روغن گیربکس از انتهای پوسته نشت نکنه.

معمولاً داخل اکستنشن هاوزینگ یک بوش و یک کاسه‌نمد (سیم‌لاین سیل) قرار داره که باعث میشه شفت خروجی روان بچرخه و روغن هم داخل سیستم بمونه. اگر این کاسه‌نمد خراب بشه، معمولاً نشتی روغن از انتهای گیربکس اتفاق می‌افته.

از نظر ساختاری، اکستنشن هاوزینگ اغلب از جنس آلومینیوم ریخته‌گری ساخته میشه تا سبک باشه، اما در عین حال مقاومت کافی داشته باشه.

شفت‌ گیربکس اتوماتیک

شفت‌ها از اصلی‌ترین قطعات مکانیکی در گیربکس اتوماتیک هستن. میشه اون‌ها رو به ستون فقرات گیربکس تشبیه کرد، چون تمام انتقال نیرو و حرکت از طریق این قطعات انجام میشه. موتور وقتی نیروی چرخشی تولید می‌کنه، این نیرو باید مرحله به مرحله از داخل گیربکس عبور کنه تا در نهایت به چرخ‌ها برسه؛ شفت‌ها دقیقاً همون مسیری هستن که این نیرو رو حمل و منتقل می‌کنن.

اگه شفت‌ها آسیب ببینن یا دچار لقی و شکستگی بشن، عملاً هیچ نیرویی به چرخ‌ها منتقل نمیشه و خودرو حرکت نخواهد کرد. به همین دلیل سلامت شفت‌ها برای عملکرد کل گیربکس حیاتی هست.

در گیربکس‌های اتوماتیک چهار نوع شفت اصلی وجود داره:

• شفت ورودی (Input Shaft): نیروی موتور رو وارد گیربکس می‌کنه.

• شفت خروجی (Output Shaft): نیروی نهایی رو از گیربکس به چرخ‌ها منتقل می‌کنه.

• شفت میانی (Intermediate Shaft): نقش واسطه بین ورودی و بخش‌های داخلی گیربکس رو داره.

• شفت توربین (Turbine Shaft): نیرو رو از مبدل گشتاور به داخل گیربکس میاره.

👉 برای آشنایی کامل‌تر با هرکدوم از این شفت‌ها می‌تونید مقاله‌های اختصاصی اون‌ها رو مطالعه کنید.

باند ترمز گیربکس اتوماتیک چیست؟

باند ترمز گیربکس یک نوار فلزی انعطاف‌پذیر هست که سطح داخلی اون با ماده‌ای اصطکاکی پوشیده شده. این نوار دور یک قطعه استوانه‌ای به نام «درام» قرار می‌گیره. وقتی خودرو نیاز به تعویض دنده داره، باند ترمز سفت میشه و درام رو نگه می‌داره تا نیرو به مسیر درست منتقل بشه.

عملکرد درست این قطعه باعث میشه تعویض دنده‌ها نرم و بدون ضربه انجام بشه. ولی اگر باند ترمز خراب بشه، معمولاً علائمی مثل لغزش گیربکس، تاخیر در حرکت ماشین یا ضربه موقع تعویض دنده دیده میشه.

به زبان ساده، باند ترمز مثل یک دست قوی عمل می‌کنه که در لحظه درست، درام رو می‌گیره و دوباره آزاد می‌کنه. اگر این دست درست کار نکنه، کل هماهنگی گیربکس به هم می‌ریزه.

👉 مطالعه مقاله کامل درباره باند ترمز گیربکس

کلاچ گیربکس اتوماتیک چیست؟

کلاچ در گیربکس اتوماتیک یک مجموعه شامل صفحات فلزی و اصطکاکی هست که داخل یک درام قرار گرفتن. این صفحات با فشار روغن هیدرولیک به هم فشرده می‌شن و باعث میشن نیرو از یک چرخ‌دنده به چرخ‌دنده دیگه منتقل بشه.

به زبان ساده، کلاچ مثل یک پل ارتباطی عمل می‌کنه؛ هر وقت لازم باشه، دو بخش مختلف گیربکس رو به هم وصل می‌کنه تا ماشین بتونه دنده عوض کنه.

وقتی کلاچ‌ها درست کار کنن، تعویض دنده‌ها سریع و بدون ضربه انجام میشه. اما اگر خراب بشن یا ساییده بشن، معمولاً نشونه‌هایی مثل لغزش در حرکت، داغ شدن بیش از حد گیربکس یا تغییر دنده با ضربه دیده میشه.

👉 مطالعه مقاله کامل درباره کلاچ گیربکس اتوماتیک

صفحات کلاچ گیربکس اتوماتیک (Clutch Plates)

صفحات کلاچ یکی از اصلی‌ترین قطعات داخل گیربکس اتوماتیک هستن. این صفحات به شکل دیسک‌های نازک و گرد طراحی شدن و معمولاً دو نوع دارن:

1. صفحات اصطکاکی → روی سطحشون یک لایه‌ی زبر (مثل لنت ترمز) وجود داره.

2. صفحات فولادی → صاف و براق هستن و بین صفحات اصطکاکی قرار می‌گیرن.

وقتی گیربکس می‌خواد دنده عوض کنه، روغن تحت فشار باعث میشه این صفحات روی همدیگه فشار بیارن. با این فشار:

• نیرو از موتور به دنده‌های جدید منتقل میشه.

• در نتیجه ماشین بدون اینکه ما کلاچ بگیریم (مثل گیربکس دستی) خیلی نرم و اتوماتیک دنده عوض می‌کنه.

🔹 برای اینکه راحت‌تر تصور کنی:
این صفحات درست مثل وقتی هستن که دو تا کف دستت رو روی هم فشار میدی. وقتی دست‌ها روی هم محکم کشیده میشن، حرکت یکی به اون یکی منتقل میشه. صفحات کلاچ هم دقیقاً با اصطکاک بین خودشون، نیرو رو از موتور به گیربکس منتقل می‌کنن.

اگر صفحات ساییده یا سوخته بشن:

• ماشین گاز می‌خوره ولی درست حرکت نمی‌کنه (بهش میگن لغزش دنده).

• تعویض دنده همراه با ضربه و لرزش میشه.

• گاهی بوی سوختگی از روغن گیربکس حس میشه.

👉 مطالعه مقاله کامل درباره صفحات کلاچ گیربکس اتوماتیک

 

 

مجموعه دنده‌های سیاره‌ای (Planetary Gear Set) چیست؟

اگر بخوایم ساده بگیم، قلب اصلی گیربکس اتوماتیک همین مجموعه دنده‌های سیاره‌ایه. تمام تغییر نسبت دنده‌ها (سنگین یا سبک شدن حرکت خودرو) توسط همین بخش انجام میشه. بر خلاف گیربکس‌های دستی که دنده‌ها مستقیم با هم درگیر میشن، در گیربکس اتوماتیک چندین مجموعه دنده سیاره‌ای با همکاری هم، انتقال قدرت رو به شکلی هوشمند و روان انجام میدن.

ویژگی مهم این سیستم اینه که با قفل یا آزاد کردن هر بخش (توسط کلاچ‌ها یا باندها)، میشه نسبت‌های مختلفی از سرعت و گشتاور رو به دست آورد.

اجزای اصلی مجموعه دنده سیاره‌ای:

1. دنده خورشیدی (Sun Gear):
   در مرکز قرار داره و شبیه خورشید عمل می‌کنه. وقتی بچرخه، روی حرکت بقیه اجزا تأثیر مستقیم می‌ذاره.

2. دنده‌های سیاره‌ای (Planet Gears):
   چند دنده کوچیک هستن که دور خورشیدی می‌چرخن. این‌ها همزمان هم به دنده خورشیدی وصل هستن و هم با دنده رینگی درگیر میشن.

3. حامل سیاره‌ای (Planet Carrier):
   قطعه‌ایه که دنده‌های سیاره‌ای روی اون سوار میشن. حامل می‌تونه به عنوان خروجی یا ورودی عمل کنه و نقش خیلی کلیدی داره.

4. دنده رینگی (Ring Gear):
   بزرگ‌ترین دنده در مجموعه که دورتادور سیاره‌ای‌ها رو گرفته. این دنده دندانه‌های داخلی داره و مثل حلقه‌ای همه رو احاطه کرده.

🔧 هر کدوم از این اجزا می‌تونه بسته به شرایط، به عنوان ورودی، خروجی یا بخش ثابت عمل کنه. ترکیب این تغییرات باعث میشه گیربکس اتوماتیک بتونه چندین دنده مختلف رو فقط با همین یک سیستم ایجاد کنه.

پمپ (Impeller) چیست؟

پمپ که بهش ایمپلر هم می‌گن، در واقع اولین بخش از تورک کانورتره که مستقیماً به موتور وصله. به زبان ساده، هر وقت موتور روشن بشه و بچرخه، پمپ هم شروع به چرخیدن می‌کنه.

این قطعه شبیه یک پروانه بزرگ با پره‌های خمیده‌ست که داخل محفظه تورک کانورتر قرار گرفته. وظیفه اصلیش اینه که روغن گیربکس (ATF) رو با فشار و سرعت زیاد به سمت قسمت‌های بعدی (مثل توربین) پرتاب کنه.

یک مثال ساده برای درک بهتر

تصور کن یک پنکه رو توی یک ظرف آب روشن کنی. تیغه‌های پنکه آب رو به حرکت درمیارن و به همه‌جا می‌پاشن. پمپ تورک کانورتر هم تقریباً همین کار رو با روغن گیربکس انجام میده: روغن رو با فشار پرتاب می‌کنه تا توربین به حرکت دربیاد.

خلاصه: پمپ (Impeller) در تورک کانورتر، اولین و مهم‌ترین قطعه‌ایه که حرکت موتور رو به جریان روغن تبدیل می‌کنه و عملاً نقطه شروع انتقال نیرو در گیربکس اتوماتیک محسوب میشه.

توربین (Turbine)

توربین دقیقاً روبه‌روی پمپ توی تورک کانورتر قرار داره. وقتی پمپ روغن رو با فشار پرتاب می‌کنه، این روغن به پره‌های توربین می‌خوره و باعث میشه توربین بچرخه. نکته مهم اینجاست که توربین به شفت ورودی گیربکس وصله، یعنی هر وقت توربین بچرخه، در واقع گیربکس شروع به گرفتن نیرو از موتور می‌کنه.

به زبان خیلی ساده:

• پمپ روغن رو پرتاب می‌کنه 👉

• روغن به توربین برخورد می‌کنه 👉

• توربین می‌چرخه و نیرو رو وارد گیربکس می‌کنه.

اگر بخوای مثال بزنی، می‌تونی فکر کنی که توربین مثل یک چرخ‌آب (آسیاب آبی) عمل می‌کنه؛ جریان آب به پره‌ها می‌خوره و اون رو به حرکت درمیاره. اینجا هم روغن نقش آب رو داره.

پس میشه گفت توربین همون قسمتیه که نیرو رو از تورک کانورتر می‌گیره و به گیربکس تحویل میده.

استاتور (Stator)

استاتور شاید بشه گفت مغز متفکر تورک کانورتره. جای اون دقیقاً بین پمپ و توربین قرار داره و وظیفه‌اش اینه که مسیر روغنی رو که از توربین برمی‌گرده، دوباره به سمت پمپ هدایت کنه.

حالا چرا این کار مهمه؟
چون وقتی توربین می‌چرخه، روغن رو برمی‌گردونه به سمت پمپ. اگه استاتور نباشه، این جریان برگشتی باعث میشه پمپ در خلاف جهت فشار بیاره و راندمان کل سیستم پایین بیاد. اما استاتور مثل یه راهنمای هوشمند عمل می‌کنه: روغن رو می‌گیره، زاویه‌شو عوض می‌کنه و دوباره به بهترین شکل می‌فرسته سمت پره‌های پمپ.

این باعث میشه:

• گشتاور موتور تقویت بشه (در شروع حرکت مخصوصاً خیلی حس میشه).

• مصرف انرژی کمتر بشه.

• انتقال قدرت نرم‌تر انجام بشه.

استاتور معمولاً روی یه کلاچ یک‌طرفه (One-Way Clutch) نصب میشه. این یعنی فقط در یک جهت قفل می‌کنه و در جهت دیگه آزاد میشه. این ویژگی کمک می‌کنه تا در شرایط مختلف رانندگی (مثلاً استارت یا سرعت بالا) استاتور درست عمل کنه.

کلاچ قفل‌کننده (Lock-up Clutch)

تا اینجا فهمیدیم که تورک کانورتر با پمپ، توربین و استاتور باعث انتقال نرم قدرت از موتور به گیربکس میشه. اما یه مشکل کوچیک وجود داره: چون انتقال نیرو از طریق روغن انجام میشه، همیشه یه مقدار لغزش (Slip) هست. این لغزش باعث میشه مصرف سوخت کمی بیشتر بشه و بخشی از قدرت موتور هدر بره.

اینجاست که کلاچ قفل‌کننده وارد عمل میشه.
این کلاچ داخل تورک کانورتر تعبیه شده و وقتی خودرو به سرعت‌های بالاتر می‌رسه (مثلاً توی بزرگراه یا بعد از شتاب‌گیری اولیه)، فعال میشه و پمپ رو مستقیماً به توربین قفل می‌کنه. به زبان ساده، ارتباط روغنی رو حذف می‌کنه و یه اتصال مکانیکی مستقیم بین موتور و گیربکس به وجود میاره.

مزایای این کار:

• کاهش مصرف سوخت چون دیگه انرژی توی روغن هدر نمیره.

• عملکرد بهتر موتور چون قدرت مستقیم منتقل میشه.

• کاهش دما در تورک کانورتر، چون اصطکاک و لغزش کمتر میشه.

به همین خاطر خودروهای مدرن تقریباً همه مجهز به این کلاچ هستن. البته در شرایطی مثل استارت یا رانندگی در سرعت پایین، این کلاچ فعال نیست تا همون نرمی انتقال هیدرولیکی حفظ بشه.

پس اگه بخوای خیلی ساده بدونی: تورک کانورتر برای نرمی حرکت عالیه، ولی کلاچ قفل‌کننده تضمین می‌کنه که این نرمی در سرعت بالا تبدیل به قدرت مستقیم و بهینه بشه.

کلاچ‌ها در گیربکس اتوماتیک

وقتی اسم کلاچ میاد، خیلی‌ها یاد کلاچ ماشین‌های دنده‌ای میفتن؛ اما توی گیربکس اتوماتیک داستان فرق داره. اینجا کلاچ‌ها دیگه اون پدالی که با پا فشار می‌دیم نیستن، بلکه تعدادی قطعه داخلی هستن که وظیفه دارن نیروی موتور رو در زمان مناسب به دنده‌های مختلف منتقل یا قطع کنن.
به زبان ساده، بدون کلاچ‌ها هیچ تعویض دنده‌ای توی گیربکس اتوماتیک اتفاق نمی‌افته.

کلاچ‌ها با فشار روغن هیدرولیکی فعال می‌شن و بعضی‌هاشون هم به‌صورت مکانیکی کار می‌کنن. در کل می‌شه اونا رو به دو دسته‌ی اصلی تقسیم کرد:

 ۱. کلاچ‌های چندصفحه‌ای (اصلی)

این کلاچ‌ها از چند صفحه اصطکاکی تشکیل شدن و بیشتر وقت‌ها به‌وسیله روغن گیربکس روی هم قفل می‌شن. هر کدوم وظیفه خاصی دارن:

• کلاچ جلو (Forward Clutch): وقتی دسته دنده روی Drive هست، این کلاچ فعال میشه و ماشین به جلو حرکت می‌کنه.

• کلاچ عقب (Reverse Clutch): مخصوص حرکت در حالت دنده عقب.

• کلاچ اووردرایو (Overdrive Clutch): در سرعت‌های بالا وارد مدار میشه تا مصرف سوخت کمتر بشه و دور موتور پایین بیاد.

 ۲. کلاچ‌های مخصوص (Special Clutches)

این دسته از کلاچ‌ها وظیفه‌های خاص‌تری دارن و معمولاً کنار کلاچ‌های اصلی کار می‌کنن:

• کلاچ یک‌طرفه (One-Way Clutch): مثل یاتاقان یک‌طرفه عمل می‌کنه؛ فقط در یک جهت نیرو رو منتقل می‌کنه و جلوی برگشت نیرو رو می‌گیره. این باعث میشه تعویض دنده نرم‌تر و بدون ضربه انجام بشه.

• کلاچ قفل‌کننده تورک کانورتر (Lock-Up Clutch): داخل تورک کانورتر قرار داره و در سرعت‌های بالا تورک کانورتر رو به‌طور مستقیم به موتور قفل می‌کنه تا اتلاف انرژی کمتر بشه.

👉 برای آشنایی کامل با هر نوع کلاچ و نقش اون در گیربکس، روی نامش کلیک کنید تا مقاله‌ی اختصاصی مربوط به همون قطعه رو مطالعه کنید.

اوردرایو چیست؟

اوردرایو (Overdrive) یکی از قابلیت‌های جالب در گیربکس اتوماتیکه که باعث میشه ماشین توی سرعت‌های بالا، با دور موتور کمتر و مصرف سوخت پایین‌تر حرکت کنه.
به زبان ساده‌تر، وقتی اوردرایو فعاله، گیربکس یه دنده‌ی سبک‌تر رو انتخاب می‌کنه تا موتور کمتر زحمت بکشه ولی ماشین همچنان تند بره.

این حالت معمولاً موقع رانندگی در جاده‌های صاف یا اتوبان استفاده میشه؛ جایی که لازم نیست مدام گاز بدی یا دنده عوض بشه. با فعال بودن اوردرایو، ماشین نرم‌تر حرکت می‌کنه، صدای موتور کمتر میشه و مصرف بنزین هم کاهش پیدا می‌کنه.

شیفتر گیربکس چیست؟

شیفتر گیربکس همون دسته‌دنده‌ایه که باهاش حالت‌های مختلف گیربکس رو انتخاب می‌کنی؛ مثل P (پارک)، R (دنده عقب)، N (خنثی) و D (حرکت).
در واقع، شیفتر رابط بین راننده و گیربکسه؛ تو با اون دستور می‌دی و گیربکس اجرا می‌کنه.

در گیربکس‌های اتوماتیک، شیفتر دیگه مثل دنده‌های دستی، دنده رو عوض نمی‌کنه، بلکه فقط به سیستم الکترونیکی یا مکانیکی گیربکس می‌گه در چه وضعیتی کار کنه. مثلاً وقتی دسته رو روی D می‌ذاری، شیفتر به گیربکس فرمان می‌ده که ماشین آماده‌ی حرکت به جلو بشه.

شیفترها انواع مختلفی دارن؛ بعضی‌ها مکانیکی هستن (با سیم یا میله به گیربکس وصل می‌شن)، بعضی‌ها هم الکترونیکی هستن که سیگنال رو به صورت برقی می‌فرستن. در ماشین‌های جدیدتر، حتی شیفترها به شکل دکمه‌ای یا چرخشی طراحی می‌شن.

به طور خلاصه، شیفتر مثل مترجم بین راننده و گیربکس عمل می‌کنه. تو تصمیم می‌گیری ماشین چی‌کار کنه، اونم پیام رو به زبان گیربکس ترجمه می‌کنه تا دقیق همون کار رو انجام بده.

والو بادی گیربکس چیست؟

والو بادی یکی از قطعات مهم داخل گیربکس اتوماتیکه که کارش اینه به ماشین بگه چه زمانی دنده عوض کنه.
این قطعه با استفاده از روغن مخصوص گیربکس، مسیرهایی رو باز و بسته می‌کنه تا ماشین موقع رانندگی خودش تصمیم بگیره کی سبک‌تر یا سنگین‌تر حرکت کنه.

مثلاً وقتی پات رو بیشتر روی گاز فشار می‌دی، والو بادی باعث می‌شه ماشین قدرت بیشتری بده و وقتی سرعت کم می‌کنی، کمک می‌کنه ماشین آروم‌تر حرکت کنه.

اگر والو بادی خراب بشه، گیربکس گیج می‌شه! ممکنه ماشین با تأخیر حرکت کنه، تقه بزنه یا درست دنده عوض نکنه.

به زبان ساده، والو بادی مثل مغز گیربکس اتوماتیکه که با کمک روغن، به ماشین یاد می‌ده چه موقع و چطور حرکت کنه تا رانندگی نرم و راحتی داشته باشی.

سلونوئید گیربکس چیست؟

سلونوئید یه قطعه‌ی برقی کوچیک داخل گیربکس اتوماتیکه که نقش خیلی مهمی داره.
کارش اینه که با دستور کامپیوتر ماشین، روغن گیربکس رو به مسیر درست بفرسته تا ماشین بتونه نرم و دقیق دنده عوض کنه.

یعنی سلونوئید مثل دروازه‌بان روغن گیربکسه؛ وقتی باید مسیر باز بشه، اون اجازه می‌ده روغن بره،و وقتی نباید بره، مسیر رو می‌بنده.

اگر سلونوئید خراب بشه، گیربکس درست کار نمی‌کنه. ممکنه ماشین موقع حرکت تکون بخوره، دنده‌ها درست عوض نشن یا حتی ماشین به سختی راه بیفته.

به زبان ساده، سلونوئید مثل کلید برقی گیربکسه که روغن رو در زمان درست هدایت می‌کنه تا ماشین نرم و بدون تقه حرکت کنه.

سنسور سرعت گیربکس چیست؟

سنسور سرعت گیربکس یه قطعه‌ی کوچیکه که کارش اینه سرعت چرخیدن چرخ‌ها و گیربکس رو اندازه بگیره و خبرش رو به کامپیوتر ماشین بده.

ماشین با کمک این اطلاعات می‌فهمه الان با چه سرعتی داری حرکت می‌کنی و باید در چه دنده‌ای باشه.
مثلاً وقتی سرعت زیاد می‌شه، ماشین می‌فهمه باید دنده بالاتر بره تا حرکت نرم‌تر بشه.

اگر این سنسور خراب بشه، ماشین ممکنه درست دنده عوض نکنه، سرعت‌سنج عدد اشتباه نشون بده یا چراغ خطای گیربکس روشن بشه.

به زبان ساده، سنسور سرعت مثل چشم ماشین برای فهمیدن سرعت حرکته؛ اگه درست نبینه، ماشین نمی‌فهمه چطور باید حرکت کنه.

سنسور فشار گیربکس چیست؟

سنسور فشار گیربکس یه قطعه‌ی کوچیکه که میزان فشار روغن داخل گیربکس اتوماتیک رو اندازه می‌گیره و به کامپیوتر ماشین خبر می‌ده.

چون روغن توی گیربکس مثل خون توی بدن عمل می‌کنه، اگه فشارش زیاد یا کم بشه، گیربکس درست کار نمی‌کنه.
این سنسور کمک می‌کنه تا ماشین بفهمه فشار روغن درسته یا نه، و اگر مشکلی بود، سریع واکنش نشون بده.

وقتی این سنسور خراب می‌شه، معمولاً ماشین درست دنده عوض نمی‌کنه، گاهی ضربه می‌زنه یا چراغ خطای گیربکس روشن می‌شه.

به زبان ساده، سنسور فشار مراقب روغن گیربکسه؛ همیشه حواسش هست فشار نه زیاد بشه نه کم، تا ماشین نرم و درست کار کنه.

سنسور دما گیربکس چیست؟

سنسور دمای گیربکس یه قطعه‌ی کوچیکه که گرمای روغن داخل گیربکس اتوماتیک رو اندازه می‌گیره و به کامپیوتر ماشین خبر می‌ده.

چون وقتی روغن گیربکس زیادی داغ بشه، خاصیتش رو از دست می‌ده و دیگه نمی‌تونه از قطعات محافظت کنه، این سنسور کمک می‌کنه ماشین بفهمه دما طبیعی‌ه یا باید کاری کنه تا خنک‌تر بشه.

اگر این سنسور خراب بشه، ممکنه ماشین به موقع خنک نشه، دنده‌ها بد عوض بشن یا چراغ خطای گیربکس روشن بشه.

به زبان ساده، سنسور دما مثل دماسنج بدن گیربکسه؛ همیشه حواسش به گرمای روغنه تا گیربکس داغ نکنه و درست کار کنه.

فیلتر روغن گیربکس چیست؟

فیلتر روغن گیربکس مثل یه توری یا صافی عمل می‌کنه که آلودگی‌ها و ذرات ریز داخل روغن گیربکس رو می‌گیره تا روغن تمیز بمونه.

روغن گیربکس مثل خون توی بدن ماشینه؛ بین قطعات می‌چرخه تا حرکتشون نرم و بی‌صدا باشه. اما وقتی قطعات زیاد کار می‌کنن، تکه‌های خیلی ریز فلز یا آشغال ممکنه وارد روغن بشن. اینجاست که فیلتر جلوی این آلودگی‌ها رو می‌گیره تا به بقیه‌ی قطعات آسیبی نرسه.

اگه فیلتر زیاد پر از آشغال بشه و مسیر روغن رو ببنده، روغن نمی‌تونه راحت حرکت کنه و گیربکس ممکنه داغ کنه یا درست کار نکنه.

به زبان ساده، فیلتر روغن گیربکس مثل ریه‌ی گیربکسه؛ هوای تمیز براش روغن تمیزه، و تا وقتی فیلتر سالمه، گیربکس راحت نفس می‌کشه و درست کار می‌کنه.

روغن گیربکس اتوماتیک چیست؟ (و چرا مهمه؟)

روغن گیربکس اتوماتیک مایع مخصوصیه که داخل گیربکس جریان داره و کمک می‌کنه همه قطعات نرم و بی‌صدا با هم کار کنن.
می‌تونی تصورش کنی مثل خون در بدن انسان؛ بدون روغن، گیربکس نمی‌تونه درست کار کنه.

این روغن چند کار مهم انجام می‌ده:

– بین قطعات حرکت می‌کنه و باعث می‌شه به هم ساییده نشن
– گرمای زیاد گیربکس رو می‌گیره و خنکش می‌کنه
– کمک می‌کنه دنده‌ها راحت‌تر عوض بشن

اگه روغن گیربکس کم بشه یا کیفیتش پایین بیاد، ماشین موقع حرکت تقه می‌زنه، دنده‌ها درست کار نمی‌کنن یا گیربکس داغ می‌کنه.
به همین خاطر باید همیشه سالم و تمیز باشه و سر زمان مشخص تعویض بشه.

به زبان ساده، روغن گیربکس مثل خون و خنک‌کننده‌ی گیربکسه؛ تا وقتی تمیز و کافی باشه، ماشینت نرم، بی‌صدا و بدون دردسر کار می‌کنه.

خنک‌کننده روغن گیربکس چیست؟

خنک‌کننده روغن گیربکس یا همون «رادیاتور روغن گیربکس»، یه قطعه‌ست که کمک می‌کنه روغن گیربکس زیاد داغ نشه.

وقتی ماشین کار می‌کنه، روغن گیربکس بین قطعات می‌چرخه و به مرور داغ می‌شه. اگه دماش بالا بره، خاصیت خودش رو از دست می‌ده و دیگه نمی‌تونه از گیربکس محافظت کنه. اینجاست که خنک‌کننده وارد عمل می‌شه و مثل یه کولر کوچیک، گرمای روغن رو می‌گیره و دوباره اونو خنک می‌کنه.

اگر این قطعه درست کار نکنه، روغن داغ می‌مونه و ممکنه گیربکس آسیب ببینه یا حتی بسوزه.

به زبان ساده، خنک‌کننده روغن گیربکس مثل کولر مخصوص گیربکسه؛ هوای خنک براش همون روغن خنکه، و تا وقتی این قطعه سالمه، گیربکس هم راحت نفس می‌کشه و درست کار می‌کنه.

درام‌ گیربکس (Clutch Drums) چیست؟

درام گیربکس یه قطعه گرد فلزیه که داخلش چند تا صفحه قرار داره. این صفحات کمک می‌کنن قدرت موتور به ماشین منتقل بشه و ماشین بتونه حرکت کنه یا دنده‌ها رو عوض کنه.

وقتی می‌خوای ماشین آروم یا سریع حرکت کنه، یا دنده عوض بشه، درام‌ها کارشون رو شروع می‌کنن. یه سری صفحات سفت می‌شن، یه سری آزاد می‌شن و همین باعث می‌شه دنده‌ها درست کار کنن.

اگه درام خراب بشه، ماشین ممکنه ضربه بزنه، دنده‌ها دیر عوض بشن یا گیربکس صدا بده.

به زبان ساده، درام‌ها مثل بازوهای گیربکس هستن که نیروی موتور رو می‌گیرن و به قسمت‌های مختلف می‌فرستن تا ماشین بتونه نرم و درست حرکت کنه.

یاتاقان‌ها (Bearings) چیست؟

یاتاقان‌ها قطعات کوچیک فلزی هستن که بین بخش‌های متحرک گیربکس قرار می‌گیرن. کارشون اینه که قطعات فلزی راحت و نرم بچرخن و به هم ساییده نشن.

می‌تونی تصورشون کنی مثل چرخ‌های کوچیک بین دو قطعه فلزی که اجازه می‌ده قطعات به راحتی حرکت کنن بدون اینکه گیر کنن یا خراب بشن.

اگر یاتاقان خراب بشه، قطعات گیربکس سخت حرکت می‌کنن، صدای تقه یا صداهای ناهنجار بوجود میاد، و ممکنه گیربکس آسیب ببینه.

به زبان ساده، یاتاقان‌ها مثل چرخ‌های ریز داخل گیربکس هست که کمک می‌کنن همه چیز نرم و راحت بچرخه و ماشین بدون صدا و مشکل حرکت کنه.

بوش‌ها (Bushings) چیست؟

بوش‌ها قطعات کوچیک فلزی یا پلاستیکی هستن که بین دو قطعه‌ی متحرک یا کمی حرکت‌کننده‌ی گیربکس قرار می‌گیرن.
کارشون اینه که سایش و ضربه بین قطعات رو کم کنن و حرکتشون نرم و بی‌صدا باشه.

تصور کن مثل یه کاور یا لایه‌ی محافظ بین دو قطعه فلزی هست. وقتی قطعات گیربکس به هم می‌خورن یا روی هم حرکت می‌کنن، بدون بوش صدای تقه میاد و ممکنه قطعات آسیب ببینن. با بوش، این ضربه و اصطکاک کاهش پیدا می‌کنه و حرکت راحت‌تر انجام می‌شه.

اگر بوش‌ها خراب یا فرسوده بشن، ممکنه صدای گیربکس بیشتر بشه، دنده‌ها با سختی عوض بشن یا قطعات زودتر خراب بشن.

به زبان ساده، بوش‌ها مثل ضربه‌گیر کوچیک و محافظ گیربکس هست که اجازه می‌دن قطعات راحت و بدون صدا حرکت کنن و گیربکس سالم بمونه.

خارها و اسنپ‌رینگ‌ها چیستند؟ (Snap Rings & Retaining Rings)

خارها و اسنپ‌رینگ‌ها حلقه‌های فلزی کوچیکی هستن که در گیربکس استفاده می‌شن تا قطعات مختلف در جای خودشون ثابت بمونن و تکون نخورن.

می‌تونی تصورشون کنی مثل گیره یا دستگیره‌ای که چیزی رو سر جاش نگه می‌داره. بدون این حلقه‌ها، قطعات ممکنه جابه‌جا بشن، گیر کنن یا حتی خراب بشن.

وقتی قطعات گیربکس می‌چرخن یا حرکت می‌کنن، این خارها کمک می‌کنن همه چیز سر جای خودش بمونه و درست کار کنه.
اگر خار یا اسنپ‌رینگ خراب بشه، قطعات می‌تونن از جای خودشون حرکت کنن و گیربکس صدا بده یا عملکردش خراب بشه.

به زبان ساده، خارها و اسنپ‌رینگ‌ها مثل گیره‌های کوچیک و محکم گیربکس هست که کمک می‌کنن همه قطعات سر جای خودشون بمونن و گیربکس نرم و درست کار کنه.

شیارها و اسپلاین‌ها چیستند؟ (Splines)

شیارها و اسپلاین‌ها خطوط یا برش‌های باریکی روی قطعات فلزی گیربکس هستن که باعث می‌شن قطعات به هم وصل بشن و هم‌زمان بچرخن بدون اینکه از هم جدا بشن.

می‌تونی تصورشون کنی مثل خطوط باریک و منظم روی دو قطعه فلزی که وقتی کنار هم قرار می‌گیرن، با هم حرکت می‌کنن و نیرو رو منتقل می‌کنن. بدون این شیارها، قطعات نمی‌تونن قدرت موتور رو به درستی منتقل کنن و ممکنه گیر کنن یا لق بشن.

وقتی اسپلاین‌ها خراب یا ساییده بشن، دنده‌ها درست حرکت نمی‌کنن، ممکنه صدا بده یا گیربکس سخت کار کنه.

به زبان ساده، شیارها و اسپلاین‌ها مثل دندونه‌های کوچیک و دقیق داخل گیربکس هستن که کمک می‌کنن قطعات با هم هماهنگ بچرخه و ماشین راحت و نرم حرکت کنه.

پمپ روغن گیربکس (Transmission Oil Pump) چیست؟

پمپ روغن گیربکس قطعه‌ایه که کارش جریان دادن روغن داخل گیربکس اتوماتیکه.
روغن گیربکس مثل خون در بدن ماشینه؛ بدون جریانش، هیچ قطعه‌ای نمی‌تونه درست کار کنه.

وقتی موتور روشنه، پمپ روغن، روغن رو بین قطعات مختلف می‌فرسته تا همه چیز نرم و روان حرکت کنه، دنده‌ها راحت عوض بشن و قطعات به هم ساییده نشن.

اگر پمپ روغن خراب بشه یا درست کار نکنه، گیربکس دچار مشکل می‌شه:

• دنده‌ها دیر یا سخت عوض می‌شن

• ممکنه تقه بزنه یا صدا بده

• و در نهایت، قطعات آسیب می‌بینن

به زبان ساده، پمپ روغن مثل قلب گیربکس عمل می‌کنه؛ روغن رو پمپاژ می‌کنه تا گیربکس سالم بمونه و ماشین نرم و راحت حرکت کنه.

 

 

بدنه سوپاپ (Valve Body) چیست؟

بدنه سوپاپ یه قطعه فلزی داخل گیربکس اتوماتیکه که کارش هدایت روغن گیربکس به مسیر درسته تا دنده‌ها به موقع و نرم عوض بشن.

می‌تونی تصورش کنی مثل یک مسیر پر پیچ و خم با چراغ راهنما برای روغن هستش. روغن از مسیرهای مختلف عبور می‌کنه و سوپاپ‌ها مثل چراغ‌های راهنما و نگهبان‌ها بهش می‌گن کجا بره و کدوم قطعه رو فعال کنه.

بدنه سوپاپ پر از کانال‌ها و مسیرهای باریکه و داخلش سوپاپ‌های مختلفی هستن که جریان روغن رو کنترل می‌کنن.
اگه بدنه سوپاپ یا یکی از سوپاپ‌ها خراب بشه، ممکنه دنده‌ها دیر عوض بشن، ماشین تقه بزنه یا گیربکس درست کار نکنه.

سوپاپ‌ها (Valves)

سوپاپ‌ها داخل بدنه سوپاپ هستن و هرکدوم کار مشخصی دارن تا گیربکس نرم و دقیق عمل کنه:

1. سوپاپ فشار (Pressure Regulator Valve):
   فشار روغن داخل گیربکس رو کنترل می‌کنه تا هیچ قطعه‌ای بیش از حد فشار نخوره.

2. سوپاپ شیفت (Shift Valves):
   تصمیم می‌گیره که چه دنده‌ای فعال بشه و زمان عوض شدن دنده‌ها رو تنظیم می‌کنه.

3. سوپاپ قفل تورک کانورتر (TCC Valve):
   باعث می‌شه تورک کانورتر قفل بشه یا آزاد بشه تا ماشین مصرف سوخت کمتری داشته باشه و رانندگی نرم باشه.

4. سوپاپ کاهش فشار (Relief Valve):
   وقتی فشار روغن زیاد می‌شه، این سوپاپ اضافی روغن رو برمی‌گردونه تا به قطعات آسیب نرسه.

5. سوپاپ یکطرفه (Check Valves):
   جریان روغن رو فقط یک طرفه عبور می‌ده و از برگشت روغن جلوگیری می‌کنه.

 بدنه سوپاپ مثل تابلو و مسیرهای راهنمای روغن داخل گیربکسه که به روغن می‌گه کجا بره و کدوم قطعه رو فعال کنه تا دنده‌ها نرم و درست عوض بشن.

سلونوئید گیربکس اتوماتیک چیست و چه کاری انجام می‌دهد؟

سلونوئیدها قطعات برقی کوچکی هستن که داخل گیربکس اتوماتیک قرار دارن و وظیفه‌شون کنترل جریان و فشار روغن گیربکسه.
کامپیوتر گیربکس (TCU) به این سلونوئیدها فرمان می‌ده تا در زمان درست، مسیر روغن رو باز یا بسته کنن. با این کار، دنده‌ها به‌صورت نرم و دقیق عوض می‌شن.

به‌زبون ساده، سلونوئیدها مثل «کلیدهای برقی خیلی دقیق» عمل می‌کنن که به روغن اجازه می‌دن به‌موقع به بخش‌های مختلف گیربکس برسه.

اگه یکی از سلونوئیدها خراب بشه، ممکنه دنده‌ها دیر عوض بشن، ماشین تقه بزنه یا حتی وارد حالت اضطراری (Fail Safe) بشه.

انواع سلونوئیدها در گیربکس اتوماتیک

1. شیفت سلونوئید (Shift Solenoids):
   این نوع سلونوئیدها تعیین می‌کنن که چه زمانی و کدوم دنده فعال بشه.
   وقتی سرعت ماشین زیاد یا کم می‌شه، این سلونوئیدها با باز و بسته کردن مسیر روغن، دنده‌ها رو عوض می‌کنن.

2. سلونوئید فشار (Pressure Control Solenoid):
   وظیفه داره میزان فشار روغن داخل گیربکس رو تنظیم کنه تا تعویض دنده‌ها نرم و دقیق انجام بشه.

3. سلونوئید TCC (Torque Converter Clutch Solenoid):
   این سلونوئید کارش کنترل قفل و باز شدن تورک کانورتره.
   وقتی در سرعت ثابت رانندگی می‌کنی، این سلونوئید باعث می‌شه تورک کانورتر قفل بشه تا ماشین مصرف سوخت کمتری داشته باشه و موتور نرم‌تر کار کنه.

اکومولاتور گیربکس چیست؟ (Accumulators)

اکومولاتور یکی از قطعات داخلی گیربکس اتوماتیکه که کارش نرم و آرام کردن تعویض دنده‌هاست.
وقتی روغن با فشار زیاد بین بخش‌های مختلف گیربکس جابه‌جا میشه، اکومولاتور مثل یه ضربه‌گیر یا کمک‌فنر کوچیک عمل می‌کنه و جلوی ضربه و تکون خوردن موقع تعویض دنده رو می‌گیره.

داخل اکومولاتور معمولاً فنر و پیستون وجود داره. وقتی روغن با فشار واردش میشه، پیستون کمی عقب می‌ره و بعد دوباره به‌آرومی برمی‌گرده؛ همین حرکت باعث میشه فشار روغن کنترل بشه و تعویض دنده نرم‌تر انجام بشه.

به زبان ساده، اکومولاتور مثل یه کمک‌فنر برای روغن گیربکسه که نمی‌ذاره تعویض دنده‌ها خشک، خشن یا با ضربه انجام بشن.

پیستون‌های کلاچ گیربکس چیست؟ (Clutch Pistons)

پیستون‌های کلاچ داخل گیربکس اتوماتیک وظیفه دارن صفحه‌های کلاچ رو فشار بدن تا دنده‌ها درگیر بشن یا آزاد بشن.
وقتی روغن با فشار وارد قسمت کلاچ میشه، این پیستون‌ها حرکت می‌کنن و باعث می‌شن قدرت موتور به چرخ‌ها منتقل بشه.

اگه بخوای ساده‌تر تصورش کنی، پیستون‌های کلاچ مثل دست‌هایی هستن که صفحه‌های کلاچ رو می‌گیرن و ول می‌کنن.
وقتی درست کار کنن، تعویض دنده‌ها نرم و بدون ضربه انجام میشه؛ ولی اگه خراب بشن یا نشتی داشته باشن، ممکنه دنده‌ها لیز بخورن، با تاخیر جا بخورن یا ضربه بزنن.

به زبان ساده، پیستون‌های کلاچ همون قطعاتی هستن که با کمک روغن، کار گرفتن و رها کردن دنده‌ها رو انجام میدن تا گیربکس بتونه درست و روان کار کنه.

کانال‌های هیدرولیک گیربکس چیست؟ (Fluid Passages)

کانال‌های هیدرولیک مسیرهایی هستن داخل گیربکس اتوماتیک که روغن مخصوص گیربکس از اون‌ها عبور می‌کنه تا به بخش‌های مختلف برسه.
این روغن، نیروی لازم برای کار کردن قطعاتی مثل کلاچ‌ها، پیستون‌ها و سلونوئیدها رو تأمین می‌کنه.

می‌تونی تصورش کنی مثل رگ‌های بدن انسان؛ همون‌طور که خون در بدن جریان داره و به همه‌جا می‌رسه، روغن هم از طریق این کانال‌ها حرکت می‌کنه و باعث میشه گیربکس درست کار کنه.

اگه یکی از این کانال‌ها گرفتگی یا نشتی پیدا کنه، روغن درست جریان پیدا نمی‌کنه و در نتیجه دنده‌ها به‌سختی یا با تأخیر عوض می‌شن.

به زبان ساده، کانال‌های هیدرولیک مثل لوله‌های خون‌رسان داخل گیربکسن که روغن از اون‌ها رد میشه تا همه‌چیز نرم و دقیق کار کنه.

 

 

واحد کنترل گیربکس اتوماتیک (TCU) چیست؟

واحد کنترل گیربکس یا TCU در واقع کامپیوتر مخصوص گیربکس اتوماتیکه. این قطعه مغز متفکر گیربکسه و وظیفه داره زمان درست تعویض دنده‌ها رو مشخص کنه.

TCU با کمک سنسورهایی که اطلاعاتی مثل سرعت خودرو، فشار روغن، دمای گیربکس و موقعیت پدال گاز رو می‌فرستن، تصمیم می‌گیره که دنده‌ها در چه زمانی عوض بشن تا ماشین نرم‌تر و بی‌دردسرتر حرکت کنه.

اگه این قطعه درست کار نکنه، ممکنه دنده‌ها به‌موقع عوض نشن، همراه با تکان یا صدای ناخوشایند تغییر کنن، یا گیربکس وارد حالت اضطراری بشه.

به زبان ساده، TCU همون مغز هوشمند گیربکسه که همه‌چیز رو کنترل می‌کنه تا ماشین بدون لرزش، نرم و دقیق دنده عوض کنه.

واحد کنترل ترکیبی موتور و گیربکس اتوماتیک چیست؟

در بعضی از خودروها، به‌جای اینکه موتور و گیربکس هرکدوم کامپیوتر جدا داشته باشن، از یک واحد کنترل مشترک استفاده میشه که بهش می‌گن واحد کنترل ترکیبی موتور و گیربکس یا همون TCM / ECU.

این واحد، هم عملکرد موتور رو کنترل می‌کنه و هم تعویض دنده‌های گیربکس رو هماهنگ نگه می‌داره. در واقع باعث میشه موتور و گیربکس مثل یک تیم هماهنگ با هم کار کنن تا ماشین نرم‌تر، سریع‌تر و با مصرف سوخت کمتر حرکت کنه.

اگه این بخش دچار ایراد بشه، معمولاً خودرو دچار افت شتاب، تعویض دنده‌های ناهماهنگ یا روشن شدن چراغ چک موتور میشه.

به زبان ساده، این قطعه مثل یه فرمانده مشترک برای موتور و گیربکس عمل می‌کنه تا همه چیز با نظم و هماهنگی کار کنه.

سنسورهای گیربکس اتوماتیک چیستند؟

سنسورها در گیربکس اتوماتیک مثل چشم و گوش سیستم کنترل گیربکس عمل می‌کنن.
اون‌ها اطلاعات مختلفی مثل سرعت، فشار و دمای روغن رو جمع می‌کنن و برای واحد کنترل گیربکس (TCU) می‌فرستن تا اون بتونه بهترین تصمیم رو برای تعویض دنده بگیره.

وقتی یکی از این سنسورها خراب بشه، گیربکس نمی‌تونه اطلاعات درستی دریافت کنه و ممکنه دنده‌ها با تأخیر یا اشتباه عوض بشن، یا چراغ هشدار روی صفحه‌نمایش روشن بشه.

به زبان ساده، سنسورهای گیربکس مثل حسگرهای هوشمند بدن ماشین هستن که مدام وضعیت داخل گیربکس رو بررسی می‌کنن تا خودرو همیشه نرم، دقیق و بدون دردسر کار کنه.

انواع سنسورهای گیربکس اتوماتیک

🔹 سنسور سرعت ورودی (Input Speed Sensor)

این سنسور سرعت چرخش شافت ورودی گیربکس رو اندازه می‌گیره تا TCU بفهمه موتور با چه سرعتی نیرو وارد گیربکس می‌کنه.

🔹 سنسور سرعت خروجی (Output Speed Sensor)

این سنسور سرعت چرخش شافت خروجی گیربکس رو مشخص می‌کنه؛ یعنی سرعتی که در نهایت به چرخ‌ها می‌رسه.
مقایسه‌ی داده‌های ورودی و خروجی کمک می‌کنه TCU بفهمه دنده‌ها چطور کار می‌کنن.

🔹 سنسور فشار روغن (Pressure Sensor)

وظیفه‌اش اینه که فشار روغن داخل گیربکس رو بررسی کنه. اگه فشار زیاد یا کم بشه، تعویض دنده به‌درستی انجام نمیشه.

🔹 سنسور دمای روغن (Temperature Sensor)

این سنسور دمای روغن گیربکس رو می‌سنجه. چون اگه روغن بیش از حد داغ بشه، ممکنه به قطعات داخلی آسیب بزنه یا عملکردش ضعیف بشه.

🔹 سنسور ضربه یا شتاب (G-Sensor) (در بعضی مدل‌ها)

این سنسور در برخی گیربکس‌ها وجود داره و به کنترل بهتر تعویض دنده در زمان شتاب‌گیری یا ترمز کمک می‌کنه تا ماشین نرم‌تر حرکت کنه.

🔹 سنسور موقعیت انتخاب دنده (Range Sensor)

این سنسور مشخص می‌کنه راننده دسته دنده رو روی کدوم حالت گذاشته (مثل P، R، N یا D).
اطلاعاتش برای ایمنی و کار درست سیستم خیلی مهمه.

دسته سیم‌های گیربکس اتوماتیک چیست؟

دسته سیم‌ها مجموعه‌ای از سیم‌ها و کانکتورها هستن که قطعات برقی داخل گیربکس (مثل سلونوئیدها، سنسورها و واحد کنترل گیربکس) رو به هم وصل می‌کنن.

به‌زبون ساده‌تر، دسته سیم مثل شبکه‌ی برق گیربکس عمل می‌کنه؛ یعنی برق و فرمان‌ها رو بین کامپیوتر گیربکس و قطعات مختلف جابه‌جا می‌کنه تا همه‌چیز هماهنگ کار کنه.

به زبان ساده، دسته سیم‌ها مثل سیم‌کشی مغز و اعصاب گیربکسن که ارتباط بین قطعات برقی رو برقرار می‌کنن تا سیستم بدون مشکل کار کنه.

کانکتورهای گیربکس اتوماتیک چیست؟

کانکتورها همون سوکت‌ها یا محل‌های اتصال سیم‌ها هستن که بین دسته سیم و قطعات برقی گیربکس قرار می‌گیرن.
کارشون اینه که ارتباط برقی مطمئن و ایمن بین قطعاتی مثل سلونوئیدها، سنسورها و واحد کنترل گیربکس برقرار کنن.

می‌تونی تصورشون کنی مثل پریز و دوشاخه برق؛ هر قطعه برقی گیربکس برای اینکه فرمان بگیره یا اطلاعات بفرسته، باید از طریق این کانکتورها وصل بشه.

اگه یکی از کانکتورها شل بشه، زنگ بزنه یا آب و گردوخاک واردش بشه، ارتباط برقی قطع میشه و ممکنه گیربکس درست کار نکنه یا چراغ خطا روشن بشه.

به زبان ساده، کانکتورها مثل پریزهای ارتباطی گیربکس هستن که باعث می‌شن جریان برق و فرمان‌ها بین قطعات بدون مشکل رد و بدل بشه.

اورینگ‌ گیربکس اتوماتیک (O-Rings) چیستند؟

اورینگ‌ها حلقه‌های کوچیک لاستیکی یا پلاستیکی هستن که در گیربکس اتوماتیک بین قطعات نصب می‌شن تا روغن از مسیر خودش نشت نکنه.

به زبان ساده، اورینگ‌ها مثل واشرهای کوچیک یا درزگیرهای روغن هستن که جلوی نشت و ریختن روغن رو می‌گیرن.
اگه اورینگ خراب یا ترک خورده باشه، روغن نشت می‌کنه و فشار روغن کاهش پیدا می‌کنه؛ در نتیجه دنده‌ها به‌درستی کار نمی‌کنن یا دیر جا می‌خورن.

به عبارتی، اورینگ‌ها مثل چسب‌ها یا واشرهای محافظ روغن داخل گیربکس هستن که اجازه نمی‌دن روغن از مسیر خودش خارج بشه و همه چیز نرم و روان کار کنه.

کاسه‌نمد گیربکس اتوماتیک (Seals / Lip Seals) چیستند؟

کاسه‌نمدها قطعات لاستیکی یا پلاستیکی مخصوص هستن که دور قطعاتی که داخل گیربکس حرکت می‌کنن مثل شافت‌ها یا پیستون‌ها نصب می‌شن.
وظیفه‌شون اینه که روغن از اطراف این قطعات نشت نکنه و فشار روغن داخل گیربکس حفظ بشه.

به زبان ساده، کاسه‌نمدها مثل درپوش یا درزگیر روی قطعات متحرک هستن. وقتی شافت یا پیستون می‌چرخه، کاسه‌نمد جلوی ریختن روغن رو می‌گیره و باعث میشه دنده‌ها نرم و روان عوض بشن.

اگه کاسه‌نمد خراب بشه یا ترک بخوره، روغن نشت می‌کنه و فشار روغن کاهش پیدا می‌کنه که نتیجه‌اش تعویض دنده‌های کند یا نامنظم خواهد بود.

واشر گیربکس اتوماتیک (Gaskets) چیستند؟

واشرها قطعاتی هستن که بین دو سطح فلزی در گیربکس قرار می‌گیرن تا هیچ روغن یا فشار هوایی از بین اون دو سطح نشت نکنه.
جنسشون معمولاً از لاستیک، کاغذ فشرده یا فلز نازکه و در قسمت‌هایی مثل اتصال بین کارتر گیربکس و بدنه، یا بین بخش‌های مختلف بدنه سوپاپ استفاده می‌شن.

به زبان ساده، واشر مثل یه لایه محافظ بین دو قطعه هست که باعث میشه وقتی روغن داخل گیربکس جریان داره، از هیچ درزی بیرون نزنه.

اگه واشر خراب یا پاره بشه، روغن از اون قسمت نشت می‌کنه و ممکنه گیربکس روغن‌سوزی پیدا کنه یا عملکردش ضعیف بشه.

فیلتر گیربکس اتوماتیک (Transmission Filter) چیست؟

فیلتر گیربکس یه قطعه خیلی مهمه که وظیفه‌ش تمیز نگه داشتن روغن داخل گیربکسه.
وقتی ماشین کار می‌کنه، ممکنه داخل روغن گیربکس براده‌های فلزی ریز، گرد و خاک یا تکه‌های بسیار کوچک از لایه‌های داخلی قطعات وارد بشه.
اگه این ذرات توی روغن بمونن، می‌تونن به سوپاپ‌ها، پمپ روغن یا سلونوئیدها آسیب بزنن.

فیلتر گیربکس مثل یه توری یا صافی ظریف عمل می‌کنه که جلوی عبور این آلودگی‌ها رو می‌گیره تا فقط روغن تمیز داخل سیستم بچرخه.

به زبان ساده، فیلتر گیربکس همون محافظ سلامت گیربکسه. اگه فیلتر کثیف بشه، جریان روغن کم میشه و ماشین ممکنه بد دنده عوض کنه یا داغ کنه. به همین خاطر، تعویض منظم فیلتر یکی از مهم‌ترین کارها برای طول عمر گیربکسه.

توری صافی روغن گیربکس اتوماتیک (Gearbox Oil Strainer) چیست؟

توری صافی روغن معمولاً درست قبل از پمپ روغن گیربکس قرار داره و مثل یه غربال فلزی ریزبافت عمل می‌کنه.
کارش اینه که ذرات درشت‌تر و ناخالصی‌های بزرگ (مثل تکه‌های فلز یا آلودگی‌هایی که از قطعات جدا می‌شن) رو بگیره تا وارد پمپ نشه.

برخلاف فیلتر روغن که ساختار پیچیده‌تری داره و ذرات خیلی ریز رو می‌گیره، توری صافی فقط جلوی چیزهای درشت‌تر رو می‌گیره تا به پمپ و مسیر روغن صدمه نزنن.

به زبان ساده، توری صافی روغن مثل یک فیلتر اولیه یا نگهبان جلوی در پمپه. اگر این توری کثیف بشه، روغن به سختی رد میشه و ممکنه باعث ضعیف شدن فشار روغن و عملکرد بد گیربکس بشه.

کارتل گیربکس اتوماتیک (Transmission Pan) چیست؟

کارتل گیربکس همون مخزن پایینی گیربکسه که روغن گیربکس داخلش جمع میشه.
وقتی ماشین کار می‌کنه، روغن از داخل کارتل به قسمت‌های مختلف گیربکس پمپ میشه تا همه قطعات روغن‌کاری و خنک بشن، و بعد دوباره به کارتل برمی‌گرده.

کارتل معمولاً از فلز یا آلومینیوم مقاوم ساخته میشه و در پایین‌ترین قسمت گیربکس قرار داره. روی اون معمولاً یه پیچ تخلیه روغن هست تا موقع تعویض روغن، راحت بتونن روغن قدیمی رو خالی کنن.

به زبان ساده، کارتل گیربکس مثل مخزن ذخیره و استراحت روغن گیربکس عمل می‌کنه. اگه نشتی داشته باشه یا ضربه ببینه، روغن از دست میره و ممکنه باعث داغ کردن یا آسیب دیدن گیربکس بشه.

پیچ‌، مهره‌ و پین‌ گیربکس اتوماتیک (Bolts, Nuts, Pins) چیستند؟

این قطعات کوچیک ولی بسیار مهم، مثل دست‌های نگهدارنده گیربکس عمل می‌کنن.
هر کدوم از اون‌ها وظیفه دارن بخش‌های مختلف گیربکس رو محکم سر جای خودشون نگه دارن تا موقع کار، چیزی تکون نخوره یا از هم جدا نشه.

• پیچ‌ها و مهره‌ها معمولاً برای بستن دو قطعه فلزی به هم استفاده می‌شن، مثلاً اتصال بدنه گیربکس به محفظه یا بستن درپوش‌ها.

• پین‌ها هم نقش راهنما یا قفل‌کننده دارن؛ یعنی کمک می‌کنن قطعات دقیق‌تر در جای درست خودشون قرار بگیرن و موقع چرخش یا فشار، از جا درنرن.

به زبان ساده، پیچ‌ها، مهره‌ها و پین‌ها همون چیزهایی هستن که همه قطعات گیربکس رو مثل یه پازل منظم و محکم کنار هم نگه می‌دارن.

پلاک‌ و گیره‌ گیربکس اتوماتیک (Clips & Retainers) چیستند؟

پلاک‌ها و گیره‌ها قطعات کوچیکی هستن که کارشون نگه داشتن، ثابت کردن یا در جای خودشون قرار دادن قطعات دیگه گیربکسه.
شاید ظاهر ساده‌ای داشته باشن، اما نقش مهمی در نظم و عملکرد درست گیربکس دارن.

🔹 گیره‌ها (Clips) معمولاً برای نگه داشتن سیم‌ها، لوله‌ها یا حتی بعضی از قطعات داخلی استفاده می‌شن تا موقع کار گیربکس تکون نخورن یا از جا درنیان.
🔹 پلاک‌ها یا نگهدارنده‌ها (Retainers) مثل یه قفل عمل می‌کنن؛ اجازه نمی‌دن قطعه‌ای از جای خودش خارج بشه یا جا‌به‌جا بشه.

اگه یکی از این گیره‌ها یا پلاک‌ها شکسته یا جا نیفتاده باشه، ممکنه باعث شل شدن قطعات، نشت روغن یا عملکرد نادرست گیربکس بشه.

به زبان ساده، پلاک‌ها و گیره‌ها مثل سنجاق‌ها و قفل‌های کوچیکی هستن که همه چیز رو سر جاش نگه می‌دارن تا گیربکس بتونه بی‌دردسر کار کنه.

رادیاتور روغن گیربکس اتوماتیک (Transmission Oil Cooler) چیست؟

رادیاتور روغن گیربکس یه قطعه‌ست که کمک می‌کنه روغن گیربکس خنک بمونه و دمای اون بیش از حد بالا نره.
وقتی ماشین کار می‌کنه، مخصوصاً در ترافیک یا سربالایی، روغن گیربکس به خاطر اصطکاک زیاد داغ میشه. اگه این گرما کنترل نشه، ممکنه روغن خاصیت خودش رو از دست بده و باعث آسیب به قطعات داخلی گیربکس بشه.

اینجاست که رادیاتور روغن وارد عمل میشه؛ روغن داغ رو از داخل خودش عبور میده، حرارتش رو کم می‌کنه و دوباره اون رو به گیربکس برمی‌گردونه.

به زبان ساده، رادیاتور روغن گیربکس مثل کولر مخصوص گیربکس عمل می‌کنه که نمی‌ذاره حرارت زیاد باعث خرابی یا افت عملکرد بشه.
اگه این قطعه خراب بشه، گیربکس زودتر داغ می‌کنه و عمرش کمتر میشه.

شلنگ‌ها و لوله‌های روغن گیربکس اتوماتیک (Gearbox Oil Lines / Hose) چیستند؟

شلنگ‌ها و لوله‌های روغن مسیرهایی هستن که روغن گیربکس رو بین قسمت‌های مختلف گیربکس و رادیاتور روغن جابه‌جا می‌کنن.
به‌کمک این لوله‌ها، روغن از گیربکس بیرون میره، خنک میشه و دوباره برمی‌گرده تا قطعات داخلی رو روان و خنک نگه داره.

شلنگ‌ها معمولاً از جنس لاستیکی مقاوم در برابر حرارت و فشار بالا هستن، در حالی که لوله‌ها بیشتر فلزی هستن تا استحکام بیشتری داشته باشن.
هر دو نوعشون باید سالم و بدون نشتی باشن، چون حتی یه نشتی کوچیک روغن می‌تونه باعث کم شدن سطح روغن و در نتیجه داغ کردن یا آسیب دیدن گیربکس بشه.

اتصالات گیربکس اتوماتیک (Gearbox Fittings) چیستند؟

اتصالات همون قطعات کوچیکی هستن که شلنگ‌ها، لوله‌ها و بخش‌های مختلف سیستم روغن گیربکس رو به هم وصل می‌کنن.
کارشون اینه که مسیر عبور روغن کاملاً محکم و بدون نشتی باشه.

این اتصالات معمولاً از فلز مقاوم یا مواد مخصوص ضد فشار و حرارت ساخته می‌شن، چون باید جلوی بیرون زدن روغن داغ و پرفشار رو بگیرن.
اگه یکی از این اتصالات شل بشه، ممکنه روغن نشت کنه و باعث کم شدن فشار روغن و آسیب به گیربکس بشه.

مکانیزم انتخاب دنده گیربکس اتوماتیک (Gear Selector Mechanism) چیست؟

مکانیزم انتخاب دنده همون سیستمیه که باعث میشه وقتی دسته‌دنده رو روی حالت‌های P، R، N یا D می‌ذاری، گیربکس بفهمه باید چی‌کار کنه.
این مکانیزم بین دسته‌دنده داخل کابین و خود گیربکس قرار داره و مثل یک پل ارتباطی عمل می‌کنه. وقتی شما دسته‌دنده رو حرکت می‌دی، این سیستم اون حرکت رو از طریق سیم، سنسور یا قطعات مکانیکی به گیربکس منتقل می‌کنه تا دنده درست فعال بشه.

اگر این مکانیزم خراب بشه یا درست کار نکنه، ممکنه ماشین به‌درستی روی حالت دلخواه (مثلاً دنده عقب یا حرکت) نره، یا حتی دنده‌ها قفل کنن.

به زبان ساده، مکانیزم انتخاب دنده مثل دستِ رابط بین شما و گیربکسه؛ شما فرمان می‌دی، اون اجرا می‌کنه.

دسته‌دنده گیربکس اتوماتیک (Gear Shifter) چیست؟

دسته‌دنده همون اهرم یا دسته‌ایه که داخل کابین ماشین کنار راننده قرار داره و باهاش می‌تونی حالت‌های مختلف گیربکس مثل P (پارک)، R (دنده عقب)، N (خلاص) و D (حرکت) رو انتخاب کنی.

در گیربکس اتوماتیک، وقتی دسته‌دنده رو جابه‌جا می‌کنی، این حرکت از طریق سیم یا سیستم الکترونیکی به گیربکس منتقل میشه تا ماشین مطابق فرمانت رفتار کنه.

اگر دسته‌دنده یا اتصالاتش درست کار نکنن، ممکنه دنده‌ها به‌سختی جا بخورن یا اصلاً تغییر نکنن.

به زبان ساده، دسته‌دنده همون وسیله‌ایه که با حرکت دادن اون به گیربکس می‌گی ماشین باید چه‌طور حرکت کنه.

کابل انتخاب دنده گیربکس اتوماتیک (Shift Cable Gearbox) چیست؟

کابل انتخاب دنده یه سیم فلزی محکم و انعطاف‌پذیره که بین دسته‌دنده داخل ماشین و گیربکس قرار داره.
کارش اینه که وقتی شما دسته‌دنده رو جابه‌جا می‌کنی، اون حرکت رو به مکانیزم انتخاب دنده داخل گیربکس منتقل کنه.

به‌طور مثال، وقتی دسته‌دنده رو از حالت P به D می‌بری، این کابل اون حرکت رو به گیربکس می‌رسونه تا ماشین آماده حرکت بشه.

اگه کابل پاره بشه یا سفت و خشک بشه، ممکنه دنده‌ها به‌سختی عوض بشن یا اصلاً جا نرن.

به زبان ساده، کابل انتخاب دنده مثل طنابی بین دسته‌دنده و گیربکس عمل می‌کنه که باعث میشه گیربکس بفهمه شما می‌خوای ماشین تو چه حالتی باشه.

بازوها و لینک‌های گیربکس اتوماتیک (Gearbox Linkages & Levers) چیستند؟

بازوها و لینک‌ها مجموعه‌ای از میله‌ها و قطعات فلزی متصل به هم هستن که بین دسته‌دنده و گیربکس قرار دارن.
کارشون اینه که وقتی شما دسته‌دنده رو حرکت می‌دی، اون حرکت رو دقیق و هماهنگ به گیربکس منتقل کنن تا دنده درست فعال بشه.

در بعضی ماشین‌ها این انتقال با کابل انجام میشه، اما در بعضی دیگه، همین بازوها و لینک‌ها نقش رابط رو دارن.
اگه یکی از این بازوها خم بشه یا از تنظیم خارج بشه، ممکنه دنده‌ها سخت جا بخورن، اشتباه عمل کنن یا اصلاً حرکت نکنن.

دبل کلاچ گیربکس اتوماتیک چیست؟

دبل کلاچ یه سیستم توی گیربکس اتوماتیکه که کمک می‌کنه دنده‌ها سریع‌تر و نرم‌تر عوض بشن. توی گیربکس معمولی، وقتی دنده عوض می‌شه، کمی تاخیر یا توقف حس می‌کنیم، ولی دبل کلاچ اینو کم می‌کنه.

به زبان ساده، دبل کلاچ مثل یه دست کمکیه که همزمان دنده بعدی رو آماده می‌کنه و دنده فعلی رو آزاد می‌کنه، تا ماشین بدون مکث و تقه حرکت کنه.

اگه دبل کلاچ خراب بشه یا درست کار نکنه، معمولاً دنده‌ها با تاخیر عوض می‌شن، ماشین تقه می‌زنه یا شتاب گرفتن نرم نیست. یعنی مثل اینه که دستی که باید کار کمک‌کننده رو انجام بده، دیر یا ضعیف عمل کنه و هماهنگی گیربکس به هم بخوره.

 

زنجیر گیربکس اتوماتیک چیست؟

زنجیر گیربکس یه قطعه فلزی بلند و مقاومه که داخل گیربکس قرار داره و وظیفه‌اش انتقال نیرو از موتور به گیربکسه. وقتی موتور می‌چرخه، زنجیر نیرو رو به چرخ‌دنده‌ها منتقل می‌کنه تا دنده‌ها حرکت کنن و ماشین به جلو بره.

به زبان ساده، زنجیر مثل یه طناب قویه که نیرو رو از موتور می‌گیره و به دنده‌ها می‌رسونه تا همه چیز هماهنگ کار کنه.

اگر زنجیر شُل یا خراب بشه، دنده‌ها دیر یا بد جا می‌رن، ماشین تقه می‌زنه یا صداهای عجیب می‌ده. یعنی مثل اینه که طناب شُل شده باشه و نتونه نیرو رو درست منتقل کنه، پس همه هماهنگی گیربکس به هم می‌ریزه.

ساعت گیربکس اتوماتیک چیست؟

ساعت گیربکس یه قطعه کوچیک داخل گیربکسه که میزان فشار روغن و حرکت قطعات رو اندازه می‌گیره و به سیستم گیربکس می‌گه چه وقتی دنده‌ها باید عوض بشن.

به زبان ساده، ساعت گیربکس مثل یه چراغ راهنمای کوچیکه توی گیربکس. وقتی وقت عوض شدن دنده‌ها می‌رسه، چراغ روشن می‌کنه و به گیربکس دستور می‌ده دنده‌ها رو نرم و درست عوض کنه.

اگر ساعت گیربکس خراب بشه، دنده‌ها ممکنه دیر یا بد جا برن. یعنی مثل اینه که چراغ راهنما خراب باشه و گیربکس ندونه چه زمانی باید حرکت کنه، پس هماهنگی سیستم به هم می‌ریزه.

صفحه گیربکس اتوماتیک چیست؟

صفحه گیربکس اتوماتیک یا همون صفحه کلاچ گیربکس اتوماتیک، یکی از قطعات مهم داخل گیربکس هست که وظیفه داره در زمان تعویض دنده، نیرو رو بین بخش‌های مختلف گیربکس منتقل کنه.
این صفحه‌ها معمولاً از چند لایه فلزی و اصطکاکی ساخته می‌شن و وقتی گیربکس می‌خواد دنده رو عوض کنه، به کمک فشار روغن به هم فشرده می‌شن تا دنده موردنظر درگیر بشه.

اگر این صفحه‌ها ساییده یا خراب بشن، گیربکس درست دنده عوض نمی‌کنه و معمولاً علائمی مثل لغزش، تاخیر در حرکت یا ضربه هنگام تعویض دنده دیده میشه.

به زبان ساده، صفحه گیربکس مثل چند دیسک داخل گیربکس عمل می‌کنه که هر وقت لازم باشه، به هم می‌چسبن تا ماشین نرم و دقیق دنده عوض کنه.

فلایویل گیربکس اتوماتیک چیست؟

فلایویل یک صفحه‌ی گرد و سنگینه که بین موتور و گیربکس قرار داره. کارش اینه که نیروی موتور رو نرم و یکنواخت به گیربکس منتقل کنه تا ماشین بدون لرزش و ضربه حرکت کنه.

وقتی موتور کار می‌کنه، فلایویل مثل یه ذخیره‌کننده‌ی انرژی عمل می‌کنه و باعث میشه چرخش موتور روان‌تر بشه. در گیربکس‌های اتوماتیک، فلایویل معمولاً به تورک کانورتر وصل میشه تا قدرت موتور به دنده‌ها منتقل بشه.

اگه فلایویل خراب بشه یا دندانه‌هاش آسیب ببینن، ممکنه ماشین با لرزش روشن بشه، دنده درست جا نخوره یا موقع استارت صداهای غیرعادی شنیده بشه.

به زبان ساده، فلایویل مثل یه صفحه‌ی سنگین و دقیق بین موتور و گیربکسه که کمک می‌کنه ماشین بدون تقه و لرزش حرکت کنه.

فولی گیربکس اتوماتیک چیست؟

فولی گیربکس یه قطعه گرد و چرخ‌مانند داخل گیربکسه که کمک می‌کنه نیروی موتور به شکل درست و هماهنگ بین دنده‌ها منتقل بشه. در واقع فولی باعث میشه تسمه‌ها یا زنجیرهای داخل گیربکس بتونن راحت بچرخن و دنده‌ها نرم‌تر عوض بشن.

در بعضی گیربکس‌های اتوماتیک، مخصوصاً مدل‌های CVT (بی‌دنده یا تسمه‌ای)، فولی نقش خیلی مهمی داره چون با تغییر اندازه‌ی خودش، نسبت دنده‌ها رو تنظیم می‌کنه. یعنی باعث میشه ماشین تو سرعت‌های مختلف، هم نرم حرکت کنه هم مصرف سوخت کمتر بشه.

اگر فولی خراب بشه یا ساییده بشه، معمولاً ماشین موقع شتاب گرفتن صدا میده، دنده‌عوض‌کردن سخت میشه یا دور موتور بی‌دلیل بالا میره.

به زبان ساده، فولی گیربکس مثل یه چرخ هوشمنده که کمک می‌کنه ماشین بدون تقه و با نرمی کامل حرکت کنه.

کاسه گیربکس اتوماتیک چیست؟

کاسه گیربکس یه محفظه یا پوسته فلزیه که تمام قطعات داخلی گیربکس داخلش قرار دارن و ازشون محافظت می‌کنه. همچنین روغن گیربکس هم داخل این کاسه جمع می‌شه تا قطعات راحت و روان حرکت کنن.

به زبان ساده، کاسه گیربکس مثل یه جعبه محافظه که همه قطعات گیربکس رو کنار هم نگه می‌داره و باعث می‌شه روغن بتونه راحت بین قطعات جریان پیدا کنه.
این جعبه همچنین کمک می‌کنه همه قطعات سر جای خودشون بمونن و موقع حرکت ماشین سروصدا ایجاد نکنن.
اگر کاسه سالم باشه، دنده‌ها نرم عوض می‌شن و ماشین بدون تقه حرکت می‌کنه.

اگر کاسه گیربکس ترک یا آسیب ببینه، روغن نشت می‌کنه و قطعات داخل گیربکس نمی‌تونن درست حرکت کنن، دنده‌ها بد جا می‌رن و ماشین تقه می‌زنه. یعنی مثل اینه که جعبه‌ای که همه چیز داخلش بود سوراخ شده باشه و همه چیز به هم بریزه.

کیت گیربکس اتوماتیک چیست؟

کیت گیربکس مجموعه‌ای از قطعات کوچیک و بزرگه که برای نگهداری و تعمیر گیربکس استفاده می‌شه. این قطعات شامل واشرها، اورینگ‌ها، بوش‌ها و بعضی مواقع قطعات اصطکاکی هستن که باعث می‌شن گیربکس درست کار کنه و دنده‌ها نرم عوض بشن.

به زبان ساده، کیت گیربکس مثل یه بسته ابزار کامل برای گیربکسه؛ وقتی قطعات قدیمی یا خراب شدن، این کیت همه چیز لازم برای تعمیر و بازگردوندن عملکرد گیربکس به حالت طبیعی رو داره.

اگه کیت گیربکس سالم و درست استفاده بشه، دنده‌ها نرم جا می‌رن و ماشین بدون تقه حرکت می‌کنه. ولی اگه قطعاتش خراب یا ناقص باشه، دنده‌ها دیر یا بد عوض می‌شن.